Wanneer de medicamenteuze artritisbehandeling faalt, bestaat het risico op gewrichtsbeschadiging en gewrichtsvervorming. Vooral wanneer het een heup- of kniegewricht betreft, kan dit leiden tot belangrijke functiebeperking. Bijzondere vooruitgang is hier de voorbije decennia geboekt als gevolg van de ontwikkeling van de prothesechirurgie: de plaatsing van een heup- of knieprothese. Voor artroselijders komt zulk een ingreep meestal op bejaarde leeftijd. In geval van artritis ontstaat de noodzaak tot gewrichtsvervanging soms op jongere leeftijd. Dit heeft implicaties voor de keuze van het prothesemateriaal. Onze verwachting is wel dat de noodzaak tot gewrichtschirurgie bij personen met artritis in de toekomst zal afnemen, als gevolg van de efficiëntere artritismedicijnen die actueel beschikbaar zijn.
Een kunstgewricht bestaat meestal uit twee delen die zo op of in elkaar passen dat ze een gewricht nabootsen. De componenten van de prothese zijn vervaardigd uit een combinatie van metaal en plastic. Een kunstheup bestaat uit een gewrichtspan die wordt ingebracht in het bekken en een tweede component – de heupkop – die in het dijbeen wordt geplaatst. Voor een kunstknie zijn verschillende modellen beschikbaar. Eén van de componenten van de prothese wordt bevestigd aan het uiteinde van het dijbeen; de tweede component wordt verankerd in de schacht van het scheenbeen. Afhankelijk van het model van de prothese, kunnen deze twee componenten al dan niet met een scharnier aan elkaar vastzitten.
Snel na de ingreep start de revalidatie. Het doel ervan bestaat erin de beweeglijkheid van het geopereerde gewricht te oefenen, de spierkracht bij te werken en uiteindelijk een goede gang te bekomen.
Reumachirurgie komt ook ter sprake wanneer het gaat om voetvervormingen. Vooral wanneer het moeilijk wordt om op een comfortabele wijze schoeisel te dragen, kan een dergelijke ingreep worden overwogen. Minder snel zullen ze overgaan tot een heelkundige correctie van handvervormingen, omdat de handfunctie ook in geval van reumatische vervormingen, meestal bewaard blijft.