Moet ik op dieet?

Het is een wijdverbreide gedachte dat voedingsfactoren een belangrijke rol spelen in het ontstaan of het instandhouden van gewrichtsklachten in het algemeen, of artritis in het bijzonder. Wanneer iemand raadpleegt omwille van artritis, vertelt hij of zij vaak zich te houden aan bepaalde diëten, en volgt de vraag of dat behulpzaam is. Er bestaan echter bijzonder weinig wetenschappelijke gegevens die de zin van een dieet bij chronische artritis ondersteunen. Jicht vormt hierop een uitzondering.

Talrijke dieetschema’s voor artritislijders zijn in de loop der jaren naar voren geschoven. Nog steeds duiken er nieuwe op, meestal in tijdschriften die weinig wetenschappelijke faam hebben. Zelden wordt daarbij gespecifieerd over welk type artritis het gaat. Heel opvallend is bovendien dat de aanbevelingen gewoonlijk gebaseerd zijn op zeer individuele ervaringen. De zin ervan werd meestal niet bewezen door middel van de gebruikelijke wetenschappelijke methoden. Bovendien spreken de verschillende voorgestelde diëten elkaar vaak tegen.

Ons advies bestaat er gewoonlijk in de algemeen geldende regels voor een gezonde en evenwichtige voeding in acht te nemen; die zijn niet verschillend voor mensen met of zonder artritis. Overgewicht kun je maar beter vermijden of bestrijden. Daardoor vermijd je onnodige gewrichtsoverbelasting. Voldoende inname van zuivelproducten levert calcium aan en vermindert het risico op osteoporose. Mensen die geregeld cortisone gebruiken, nemen het calciumadvies best extra in acht.

Jicht ontstaat als gevolg van een te hoge concentratie urinezuur. Urinezuurkristallen kunnen neerslaan ter hoogte van een gewricht en daardoor een jichtaanval uitlokken. Urinezuur is een afbraakproduct van purines, die deels door het eigen lichaam worden aangemaakt en deels afkomstig zijn uit de voeding. Dit laatste deel kan door een dieet worden beïnvloed. Jichtlijders dienen zuinig om te gaan met orgaanvlees (lever, zwezerik, nieren), schaaldieren (mosselen, kreeft), haring, sardienen, ansjovis en alcohol. Gelukkig bestaat er goede medicatie om de urinezuurspiegel op peil te houden, waardoor het dieet minder streng mag zijn dan in een vorige generatie.